در کلپتومانیا فرد حس و اجباری را در درون خود حس می‌کند برای اینکه چیزی را بدزد و تا زمانی که چیزی دزدیده نشود، این فرد حس آرامش پیدا نمی‌کند و به قدری دچار اضطراب می‌شود که باید حتما این کار را انجام دهد
گو نام مرد چینی ۴۷ ساله‌ای است که این روزها به دلیل علاقه‌اش به دزدی معروف شده است. او از کودکی هر آنچه نزدیک دستش بوده را سرقت می‌کرده و تقریبا هر آنچه در خانه او پیدا می‌شود، دزدی است. چندی پیش این مرد نگهبان یک شرکت تولید تخم‌مرغ شد و این شغل برای او همانند باز شدن در بهشت به رویش بود. او که علاقه زیادی به مصرف تخم‌مرغ دارد، اعتراف می‌کند هیچ ترسی از بالا رفتن کلسترول خونش نداشته زیرا می‌داند هر فرد بالغ می‌تواند در طول روز ۵ تخم‌مرغ بخورد. او تخم‌مرغ‌ها را می‌دزدید و برای اینکه مطمئن باشد تخم‌مرغ فاسد نخواهد خورد روی آنها را با ماژیک تاریخ می‌زد. زمانی که پلیس این مرد را دستگیر کرد، بیش از هزار تخم‌مرغ در یخچالش داشت. به گفته متخصصان، این مرد به‌دلیل فقر یا برای فروش و کسب درآمد دزدی نمی‌کرده بلکه دچار نوعی اختلال روانی به نام «کلپتومانیا یا جنون دزدی» است.
«گو» تنها نمونه مبتلا به این اختلال نیست و افراد زیادی چه فقیر و چه غنی به آن مبتلا هستند. حتی برخی مشاهیر مانند لورا مانودو، قهرمان شنای المپیک یا ویونا رایدر، بازیگر آمریکایی هم به این اختلال مبتلایند. با دکتر حامد محمدی‌کنگرانی، روان‌پزشک و عضو کمیته رسانه انجمن روان‌پزشکان در مورد این اختلال روانی گفت‌وگو کرده‌ایم.
کلپتومانیا چیست؟
کلپتومانیا یا جنون دزدی نوعی اختلال نادر روان‌پزشکی است که در مورد دلایل و میزان شیوع آن اطلاعات خاصی در دسترس نیست. کلپت منشاء یونانی دارد و به معنی دزدی است و مانیا به معنی شیدایی است.
در روان‌پزشکی برای تعریف این بیماری می‌گویند فرد اجباری را برای اینکه چیزی را بدزدد در درون خود حس می‌کند. تا زمانی که چیزی دزدیده نشود، این فرد حس آرامش پیدا نمی‌کند و به قدری دچار اضطراب می‌شود که باید حتما این کار را انجام دهد. در لحظه انجام دزدی این تنش به اوج خود می‌رسد و با دزدی و برداشتن وسیله، حس تنش، اضطراب و تشویش درونی کاهش می‌یابد تا دزدی بعدی!
چرا علت و میزان شیوع این بیماری مشخص نیست؟
این بیماری معمولا کمتر از حد واقعی تشخیص داده می‌شود و دلیل آن این است که هیچ‌کس بیماری خود را گزارش نمی‌دهد. در بیشتر موارد این افراد یا گیر می‌افتند یا افراد خانواده در مورد آنها گزارش می‌دهند.
یکی دیگر از دلایلی که باعث شده این بیماری مجهول باقی بماند این است که نمی‌توان بین مبتلایان یعنی کسی که بیماری جنون دزدی دارد و کسی که واقعا دزد است، تفاوت قائل شد.
یعنی راهی برای تشخیص وجود ندارد؟
این کار سخت است و موانع قانونی وجود دارد. در تشخیص‌گذاری برخی نکات اهمیت دارد؛ افرادی که جنون دزدی دارند، به دلیل نیاز مالی و برای فروش آن وسیله، دزدی نمی‌کنند. این افراد همیشه وسایلی را می‌دزدند که یا ارزش مادی ندارد یا برای فرد ارزشمند نیست. حتی اگر وسیله ارزشمندی می‌دزدند آن را استفاده نمی‌کنند. به عبارتی، تنها به قصد فرونشاندن حس اضطراب درونی دزدی می‌کنند.
.jpg)
این اختلال در گروه کدام اختلالات پزشکی قرار می‌گیرد؟
برخی معتقدند این افراد مثل کسانی که باید کاری را انجام دهند و نمی‌توانند آن را متوقف کنند، در گروه بیماری‌های روان‌پزشکی قرار می‌گیرند که به آن «اختلال کنترل تکانه» می‌گویند. در این گروه اختلالات بیماری آتش‌افروزی و افرادی که توانایی کنترل خشم ندارند و... هم قرار می‌گیرند. برخی افراد می‌گویند دزدی جنون‌آمیز همانند یک فکر در ذهن فرد می‌آید و اگر فرد دست به دزدی نزند، این فکر او را می‌آزارد، پس باید آن را در گروه اختلالات وسواسی- اجباری قرار داد.
آیا این اختلال درمان‌پذیر است؟
معمولا این اختلال با اختلالات دیگر مثل افسردگی و اضطراب همراهی دارد. به همین دلیل داروهایی که در درمان وسواس موثرند، در درمان این افراد نیز تا حدودی تاثیرگذار هستند. البته درمان این افراد بسیار سخت است و مسائل قانونی مشکل ایجاد می‌کند ولی به هر حال درمان دارویی و رفتاردرمانی کنار هم لازم است. احتمال عود بیماری زیاد است و یک عامل محرک یا استرس‌زا می‌تواند استارت کار را بزند.